دکتر سعید فراهانی فرد: برای آسیب‌شناسی وضع موجود و تحول اقتصاد آموزش عالی نیازمند یک حرکت جمعی هستیم/ علی‌رغم زحمات و تلاش‌های فراوان ، با وضع مطلوب و شایسته فاصله داریم
متن کامل مصاحبه:
ضمن تشکر بابت فرصتی که در اختیار قرار دادید، لطفاً دلیل برگزاری این همایش را بفرمایید.
دانشگاه‌ها یکی از مهمترین نهادهای هر کشور هستند. زیرا از یک جهت به تربیت نیروی انسانی که مهترین ظرفیت هر کشور است می‌پردازد و از طرف دیگر از طریق پیشرفت علم و تولیدات علمی، نقش مهمی در پیشرفت کشور دارد. تحقق این موارد بدون شکل گیری اقتصاد آموزش عالی به صورت کارا و موثر امکان‌پذیر نیست. در واقع اقتصاد آموزش عالی از یک طرف باید شرایط و امکانات را برای آموزش هر چه بهتر دانشجویان فراهم کند و از طرف دیگر بستر و انگیزه برای پیشرفت علم را تامین نماید. به عبارت دیگر اقتصاد آموزش عالی باید در راستای تحقق اقتصاد دانش‌بنیان باشد. علاوه بر این‌ها، در موضوع آموزش عالی، اسناد بالادستی مهمی مثل بیانیه گام دوم، نقشه جامع علمی کشور، سند دانشگاه اسلامی، آمایش آموزش عالی و برنامه هفتم پیشرفت را داریم. بدون شک اقتصاد، بودجه و تامین مالی آموزش عالی نقش بسزایی در تحقق اهداف این اسناد دارد. لذا اقتصاد آموزش عالی موضوع بسیار مهمی است.
در حال حاضر علی‌رغم زحمات و تلاش‌های فراوان در این زمینه، با وضع مطلوب و شایسته فاصله داریم. مشکلات اقتصادی کشور و عدم افزایش اعتبارات آموزش عالی، متناسب با تورم، نیز مزید بر علت شده و موضوع بودجه و تامین مالی دانشگاه‌ها را طی سال‌های اخیر پررنگ‌تر کرده است. بنابراین به این جمع‌بندی رسیدیم که برای آسیب‌شناسی وضع موجود و تحول در این زمینه نیازمند یک حرکت جمعی هستیم.
لطفا مقداری در مورد محورهای همایش توضیح دهید.
محورهای همایش با توجه به آسیب‌شناسی ابتدایی مدیریت برنامه و بودجه دانشگاه قم (آقای دکتر غفاری و سایر همکاران)، تنظیم شده. سپس با متخصصین این حوزه در وزارت علوم و سازمان برنامه و بودجه مشورت و تکمیل شده است. بعد از آن در جلسات کمیته علمی داخلی همایش، نهایی شد. بر این اساس 4 محور اصلی در نظر گرفته شد. محور اول به رویکردهای کلان نسبت به اقتصاد آموزش عالی اختصاص یافت. مسائلی مانند نقش دولت، اسناد بالادستی، نقش هیئت‌های امناء، اصلاحات ساختاری بودجه، آینده اقتصاد آموزش عالی و ... در این محور جای گرفت. با توجه به اهمیت برنامه هفتم پیشرفت در این زمینه، محور دوم به الزامات تحقق ماده 96 برنامه هفتم اختصاص یافت. تامین مالی دانشگاه‌ها و تجربه‌ها و ایده‌ها نیز در دو محور ذکر شد. به نظر می‌رسد محورهای ذکر شده، مجموعه کاملی از موضوعات مرتبط با اقتصاد، بودجه و تامین مالی دانشگاه‌ها را در بر می‌گیرد.
آیا ارسال اثر در موضوعات خارج از محورها نیز امکان پذیر است؟
همانطور که عرض شد، سعی شده در محورها نظام موضوعات مرتبط در نظر گرفته شود. اما با این حال ارسال اثر در هر موضوعی مرتبط با اقتصاد، بودجه و تامین مالی آموزش عالی، قابل پذیرش است.
در خصوص ویژگی آثار ارسالی نیز اگر نکته‌ای هست بفرمایید.
یکی از ویژگی‌های این همایش، پذیرش گزارش‌های آسیب‌شناسی و ایده و تجربه است. یعنی علاوه بر مقالات پژوهشی، ترویجی و تخصصی، امکان ارسال گزارش هم وجود دارد. در واقع به این دلیل که بتوانیم از ظرفیت کارشناسی بدنه دانشگاهی کشور هم در این زمینه استفاده کنیم، پذیرای گزارش‌های کارشناسی هم هستیم. شیوه نامه نگارش آثار تدوین شده و در پایگاه اطلاع‌رسانی و کانل همایش بارگذاری شده است.
نکته پایانی اگر هست، بفرمایید.
ان شا الله در نظر داریم در روزهای اول و دوم اسفند، میزبان معاونین اداری و مالی و مدیران برنامه و بودجه دانشگاه‌ها و برخی مسئولان ملی از وزارت علوم و سازمان برنامه و بودجه باشیم. امیدوارم با استقبال جامعه دانشگاهی و بدنه کارشناسی دانشگاه‌ها، بتوانیم قدمی در جهت حرکت به وضع مطلوب اقتصاد آموزش عالی برداریم.
